De selectieve sloop van de bibliotheek van Mechelen
De selectieve sloop van de bibliotheek van Mechelen
Wil willen “iets” doen met selectieve sloop en wat kunnen we dan met die materialen doen?
Dat is de vraag die er gesteld werd aan het collectief van het Vlaanderen Circulair Cooperation is Key project. De vraag werd gesteld door de Stad Mechelen, die net de sleutel had overgedragen aan CAAAP Artes voor de herontwikkeling van de bibliotheek van Mechelen.
Tijdens een sitevisit van de verlaten bibliotheek werden de materialen bekeken. Oorspronkelijk was het idee om vooral te focussen op de stenen en het hout. Maar als snel bleek dat het vooral ging om beton en materialen waar de baksteen specialist Franck geen raad mee wist. En het enige hout wat Buurman Antwerpen aantrof was de traptreden van de bibliotheek. Niet de gemakkelijkste demontageklus en buiten hun expertise. We wentelden de smalle trap op naar het archief en kwamen rijen met stalen boekenkasten tegen. Ooit lagen hier de schatten in de collectie van de bibliotheek. Nu was het eigenlijk maar een stoffige bende.
De grote leeszaal van de bibliotheek
Op zoek naar hout om te recupereren
En toen kwamen we in een ruimte op de bovenste verdieping en begonnen de ogen te fonkelen. Wat een ramen, wat een licht. Met een magneetje in de hand werd er getest of het stalen ramen waren. En ja hoor. De grote ramen en de gehele dakconstructie waren gemaakt van staal en glas. Alles werd op foto gezet zodat specialisten daar laten een inschatting van konden maken. We gingen de sitevisit in een een bepaalde verwachting en werden verrast door een materiaal mogelijkheid die eerder nog niet “gezien” was.
Op de foto’s konden de materiaalspecialisten al zien welke Jansen serie stalen materialen er in dit pand werden gebruikt en er waren ook wat vermoedens wie deze constructie gebouwd had in de jaren ’80.
Stalen ramen van de bibliotheek
Een dakconstructie van staal en glas
Selectieve sloop
Wat zouden we hiermee kunnen doen? Het stalen materiaal redden van de sloop is stap een en dat werd de prioriteit. Tijdens een volgende sitevisit werden de maten opgemeten en werd er gesproken met de ontwikkelaar en de sloper om de plannen te smeden om de stalen elementen te kunnen hergebruiken.
Een “window of opportunity”
De deuren voor selectieve sloop stonden open…
Een schakel in het proces
Selectieve sloop is maar één schakel van het verhaal. Materiaal uit een gebouw halen is één ding, maar het uiteindelijke doel is het materiaal kunnen inzetten op een andere plek. De rol van materialenregisseur is er een die nog echt vorm heeft. Samenwerking tussen de eigenaar van het pand, de sloopaannemer en de materiaalspecialisten is essentieel. Iedereen moet “mee” willen, want selectieve sloop is nog geen doorsnee keuze.
Investering van tijd
De grootste investering die iedereen er in stopt is tijd. Want tijd heb je nodig om te overleggen. Om de wil te kweken dat dit een goed idee is. Om de tijd hebben om en inventarisatie te maken. En om secuur en voorzichtig de materialen selectief te slopen.
Het bestellen van nieuw materiaal gebeurd met een vinger op de knop. Maar met materiaal schaarste en hoge productie prijzen wordt het steeds aantrekkelijker om met een creatieve blik naar de bestaande voorraad aan materialen te kijken in de “Urban Mine”…
Dit is slechts een verhaal van hoe “voormalig afval” hergebruikt kan worden in het bouwproces. We hopen van harte dat er meer “materialen met een verhaal” en tweede of derde leven gaan krijgen in de bouwsector. Heeft u vragen over de oogstkaart? Neem dan contact met ons op.
